Column: Natuurdocumentaires zijn nooit meer hetzelfde

Met Our Planet gaat Netflix verder dan mooie beelden van de natuur, want je blijft elke aflevering met schuld en ongemak achter.

Our Planet

Vorige week werd Our Planet op Netflix geplaatst, een documentaireserie van de makers achter het extreem populaire Planet Earth. Met hen samenwerken is een slimme zet van de streamingdienst, want mensen zijn om de één of andere reden dol op natuurdocumentaires.

Netflix plaatste de afgelopen weken strak geproduceerde reclames met de zoete zangstem van Maaike Ouboter op televisie, om mensen te laten weten dat ze deze series niet langer gratis op de publieke omroep kunnen zien. Ze hebben nu een abonnement nodig.

Nu had Netflix de makkelijke route kunnen nemen, door weer een stapel bizar mooie natuurbeelden te laten zien met de bekende stem van David Attenborough eronder. Dat wordt ook gedaan, maar daarnaast laat Our Planet de kijker ook erg oncomfortabel achter. En dat verwacht je niet.

Aww

Vroeger waren natuurdocumentaires gewoon aardig tijdverdrijf om eens wat anders van de wereld te zien. Totdat Planet Earth langskwam en dit genre op z’n kop zette. We kregen door de nieuwste technologieën een uniek kijkje dichtbij de dieren. We zagen de kleinste haartjes op de vacht van de meest zeldzame luipaard, en de dansjes van vogels die we ongeloofwaardig zouden vinden als ze geanimeerd zouden zijn.

Hoewel je in Our Planet nog steeds leuke aapjes, vogeltjes en ijsberen ziet, je lacht om hun streken en “aww”-geluidjes maakt als er kleintjes in beeld komen, vertelt David Attenborough ook elke keer als afsluiter dat deze dieren blijven doodgaan als we niet veranderen. Je ziet dus niet alleen hoe dieren door andere dieren worden gegeten, maar vervolgens ook dat jager en prooi er straks niet meer zijn door het gedrag van de mens.

Elke keer als je verliefd wordt op een nieuwe kant van de natuur, word je geconfronteerd met het feit dat het allemaal naar de klote gaat. Het gaat zelfs zo ver, dat in een schokkende scène de walrussen van een rots dood neervallen, omdat er niet genoeg ruimte meer is.

Netflix waarschuwt nu op Twitter voor dit soort scènes, omdat mensen er over klagen. Dat voelt wat zwak. De reden om dit te laten zien, is juist om mensen wakker te schudden. Sla je die momenten over, dan krijg je niet een echt beeld van wat er met onze planeet aan de hand is.

En nu?

Er wordt nog wel eens afgevraagd wat de rol van de mens nou eigenlijk is in de manier waarop het klimaat verandert. Deze serie laat heel concreet zien wat er gebeurt. Zoals door het kappen van de regenwouden, of het te snel willen leegvissen van de zeeën.

Maar wat doe je als kijker met deze informatie? Aan het eind van elke aflevering vertelt David Attenborough dat je naar de Our Planet-website kunt gaan om meer te leren. De informatie daar valt echter tegen. Er is een filmpje van van een halve minuut met vijf acties, maar verder staat er enkel een link om te doneren aan het WWF.

Dat is een gemiste kans, want nu heb je onze aandacht en zijn we te activeren om ons leven te beteren. Bijvoorbeeld met concrete tips om ons dieet of koopgedrag aan te passen. Als ik wat cynischer was ingesteld, zou ik denken dat Netflix enkel deze draai aan de serie heeft gegeven voor de controverse.

Maar dat is denk ik niet zo. Natuurdocumentaires laten de wereld zien zoals deze is, en dit is de wereld van vandaag. Als je een moderne natuurdocumentaire maakt, kun je niet anders dan klimaatverandering en de rol van de mens daarin meenemen. Doe je dat niet, dan schep je een oneerlijk beeld.

Als je daar echt geen zin in hebt, dan begint volgende week gelukkig het nieuwe seizoen van Game of Thrones. Gewoon een fantasieserie zonder al die vermoeiende lessen over klimaatverandering. Je weet wel, die serie waarin mensen druk bezig zijn met hun eigen problemen, waardoor ze niet doorhebben dat de winter komt die de hele wereld bedreigt. Ow, wacht.

Meer columns

Elke zaterdag lees je op Android Planet een nieuwe column. Lees ook onze vorige edities. En vergeet ook niet om onze nieuwste Netflix-tips te checken als je op zoek bent naar meer aanraders.

• Column: Helaas gaat de keuze nog vaak tussen innovatie en duurzaamheid (23-7-2022)
• Column: Abonnementen voor autofuncties drijven mensen naar onveilige software (16-7-2022)
• Column: Ik wil gewoon screenshots van Netflix maken (2-7-2022)
• Column: Open komende vakantie eens de Geocaching-app (25-6-2022)
• Column: Hoe asociale wielrenners worden gemotiveerd door een app (18-6-2022)
• Column: Bank-apps hebben teveel storingen, maar wat is het alternatief? (11-6-2022)
• Column: Zou je gratis data nemen in ruil voor reclame? (28-5-2022)
• Column: Eetstoornissen vermomd als fitness op TikTok (14-5-2022)
• Column: Er moet een betere manier zijn om oude apps te bewaren (30-4-2022)
• Column: Elon Musk gaat Twitter niet verbeteren (14-4-2022)
• Column: Ik kan niet meer normaal naar YouTubers kijken (9-4-2022)
• Column: Het wordt hoog tijd om die kabel door te knippen (2-4-2022)
• Column: Verkiezingen moet je echt niet via een app willen (19-3-2022)
• Column: Tijdens deze oorlog wordt de macht van techbedrijven pas echt concreet (12-3-2022)
• Column: Je smartphone is een open raam naar een wereld vol verschrikkingen (5-3-2022)