Hoe maak je de zoekmachine weer sexy? Het is de vraag waarmee Google sinds de opkomst van smartphones worstelt. Het bedrijf lijkt met Android M het antwoord te hebben gevonden hoe je zoeken anno 2015 weer leuk maakt.
Lees verder na de advertentie.
In 1997 was het mogelijk om naar de website van Google te surfen, een trefwoord in te voeren en er informatie over te krijgen. Dat is heel iets anders dan naar de bibliotheek gaan, een encyclopedie erbij pakken, het woord via de alfabetische volgorde opzoeken en vervolgens de bijbehorende informatie lezen. Het internet heeft er onder andere voor gezorgd dat informatie voor iedereen gemakkelijker beschikbaar is, en Google heeft daar als geen ander een belangrijke rol in gespeeld.
Er is veel veranderd
Bijna twintig jaar verder is er veel veranderd. Het internet heeft als primaire functie mensen verbinden en Google verdiept zich in zelfrijdende auto’s, wifi-ballonnen en medicijnen die het mensenleven moeten verlengen. De zoekmachine is altijd de basis van Google en voor een gedeelte ook van het internet geweest, toch werd de zoekmachine de afgelopen jaren voor zowel Google als zijn gebruikers steeds minder belangrijk.
Sinds de introductie van de smartphone heeft de app een groot gedeelte van de zoekmachine van Google vervangen. We installeren apps voor allerlei doeleinden, maar vooral om informatie te krijgen. Nieuws via NU.nl, je saldo via ING, een reisadvies via 9292 en recepten via Recept van de Dag. Het drukken op een icoontje gaat immers sneller dan het invoeren van een trefwoord in de zoekbalk van Google. Daarnaast bieden apps veelal ook een betere gebruikservaring.
Google kondigde tijdens de Google I/O 2015 belangrijke veranderingen aan voor zijn zoekmachine. Het bedrijf wil niet alleen meer informatie gaan verzamelen en toegankelijk maken, maar ook zijn zoekmachine binnen Android tot iets groters te maken dan enkel de witte zoekbalk op het homescreen.
Het belang van deeplinks
Google Play huisvest meer dan 600.000 apps, zo maakte Google tijdens zijn ontwikkelaarsconferentie bekend. De apps zijn samen met dan 20 miljard keer gedownload en geïnstalleerd, en dat aantal groeit met 1,5 miljard per maand. Al die apps zorgen samen voor enorm veel informatie – informatie waar Google met zijn zoekmachine groot mee is geworden. Het is daarom van belang dat alle informatie uit deze apps wordt geïndexeerd in de zoekmachine.
Het indexeren van informatie gaat via zogeheten deeplinks. Een deeplink is een link naar een specifieke pagina achter een domein of app. Dit artikel is bijvoorbeeld een deeplink van het domein AndroidPlanet.nl, en een specifieke receptpagina binnen een app is eveneens een deeplink van een recepten-app. Als je dan zoekt naar een specifiek recept en de betreffende recepten-app heeft hier een goed artikel over, kun je vanuit de zoekmachine van Google direct de app openen of installeren, en vervolgens naar de goede pagina gaan.
Sinds 2013 indexeert Google deeplinks van apps en tijdens de Google I/O kondigde Googles Sundar Pichai aan dat deeplinks van iOS-apps voortaan ook worden geïndexeerd. Inmiddels zijn er 50 miljard app-deeplinks geïndexeerd, waardoor Google een bizar grote index heeft van alle apps die op dat moment in Google Play en binnenkort ook de App Store beschikbaar zijn. Ontwikkelaars zijn juist blij dat hun apps direct vanuit de zoekresultaten van Google kunnen worden geïnstalleerd. Zij zien het als een soort gratis reclame. En Google is blij met de gratis informatie.
Scott Huffman, vicepresident techniek bij Google, benadrukt dat het primaire doel van Google nog steeds is om informatie toegankelijk te maken: “We denken dat het indexeren van apps eigenlijk niet anders is dan hetgeen wat we enkele jaren geleden deden, toen we kaarten en foto’s aan de zoekmachine toevoegden.”
“Als iemand foto’s van katten zoekt, wil je niet alleen blauwe linkjes naar foto’s zien. Dat geldt voor apps ook. Als iemand zoekt naar San Francisco Giants (een honkbalclub uit San Francisco, red.), dan willen ze misschien de website van de club opzoeken. Maar als ze de ESPN- of Bleacher Report-app op hun smartphone hebben staan en die apps ook toffe content over de San Francisco Giants bieden, dan kunnen we ze daarheen leiden.”
Google Now en de Knowledge Graph
Om de zoekmachine meer relevant te maken voor de mobiele wereld, introduceerde Google in 2012 met Android 4.1 Jelly Bean de slimme assistent Google Now. Bij elke Android-telefoon speelt Google Now inmiddels een belangrijke rol. Het doel van de assistent is om je automatisch te helpen bij uiteenlopende taken, zonder dat je specifiek om deze hulp vraagt. Reserveer je bij een restaurant, dan worden de reservering en routebeschrijving automatisch getoond in de agenda, en Google Now waarschuwt je als je eerder moet vertrekken als er file is.
De Knowledge Graph, het systeem van Google dat informatie direct aan vragen koppelt, is van essentieel belang voor Google Now. Stel: je vraagt aan Google Now hoeveel calorieën er in een appel zitten. De Knowledge Graph heeft het aantal calorieën van een appel opgeslagen en snapt vervolgens jouw vraag, waarna Google Now direct het aantal calorieën toont. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de vraag ‘in welke films speelt Carice van Houten’. Google zoekt via de Knowledge Graph alle films op met Carice van Houten, en geeft daarmee antwoord op jouw vraag.
Informatie is voor Google goud waard, want aan al die informatie zit een commerciële kant. Als jij het aantal calorieën van een appel wilt weten, ben je waarschijnlijk bezig met gezondheid en een interessante doelgroep voor bijvoorbeeld een sportschool. Als zo’n sportschool bij jou wil adverteren via Google, betaalt het een hogere vergoeding.
Dat geldt voor allerlei zoekopdrachten. Films met Carice van Houten? Je bent dan interessant voor bioscopen. Google zorgt er tegelijkertijd voor dat zoeken met de zoekmachine bevredigend is, want hierdoor verdient het bedrijf geld aan jou. Daarom werken diensten als Gmail, Google Maps en Google Foto’s zo goed: ze verzamelen informatie over jou, die bijdraagt aan de Knowledge Graph en tegelijkertijd geld oplevert. Hoe meer je het gebruik, hoe meer geld het Google oplevert.
De toekomst werkt met een Tap
Hoe vaak heb je op je smartphone een woord gekopieerd, de mobiele browser geopend en vervolgens het woord in de zoekbalk geplakt, om daarna op ‘ok’ te drukken en de zoekresultaten te krijgen? Vaak genoeg waarschijnlijk. Het systeem van zoeken met een zoekmachine is verouderd en werkt niet meer op mobiele apparaten. En hoewel Google Now juist is bedoeld voor gebruik op mobiele apparaten – denk alleen al aan het belang van locatiegegevens en spraakherkenning -, vervangt de slimme assistent niet de functie van een zoekmachine.
Google heeft echter als geen ander de middelen om zoeken op mobiele apparaten relevant te maken. De techneuten achter Google Now hebben daarom een nieuwe functie ontwikkeld die van de zoekmachine één van de centrale punten van Android moet maken: Google Now on Tap, dat voor het eerst met Android M beschikbaar komt. Door even op de homeknop te drukken verschijnt er aan de onderzijde van het scherm een sectie met meer informatie over het belangrijkste onderwerp op je scherm. Now On Tap leunt zwaar op Google Now, maar biedt de functionaliteit van een oude vertrouwde zoekmachine.
Sms’t een collega dat de borrel vanavond in een specifiek restaurant in Utrecht begint? Druk even op de homeknop en Now on Tap toont de openingstijden, reviews en routebeschrijving naar het restaurant. Het idee achter Now on Tap is om de zoekmachine van Google altijd en overal beschikbaar te maken, zonder dat je een specifieke Google-app of zoekveld hoeft te openen. De zoekmachine van Google is er gewoon altijd, zonder dat je ‘m ziet. “Waarom zou je Google niet overal mee naartoe kunnen nemen? En waarom zou je niet gewoon de kracht van Google kunnen gebruiken wanneer je het nodig hebt, om ‘m vervolgens weer te vergeten als je het niet nodig hebt”, vraagt Googles Aparna Chennapragada zich af.
Now on Tap gaat echter nog een stukje verder. Het is door de Knowledge Graph ook mogelijk om een vraag te stellen over hetgeen dat je op jouw scherm ziet. Als je een artikel leest over koning Willem-Alexander, kun je even op de homeknop drukken en de vraag ‘wanneer is hij getrouwd’ stellen. Now on Tap herkent dat het om Willem-Alexander gaat, en zoekt vervolgens zijn trouwdatum op. De technologie is vrij simpel: deze analyseert de tekst op het scherm en koppelt die aan jouw vraag en voert dit in bij Google, waarna de Knowledge Graph de rest doet.
Omdat Google een grote index van app-deeplinks heeft, kan het ook resultaten uit apps in de sectie van Now on Tap tonen. Dat klinkt logisch, maar kan op den duur een hele grote invloed hebben op hoe mensen hun Android-toestel gebruiken. Heeft je partner het in een WhatsApp-bericht over een restaurant? Via Now on Tap zou je bijvoorbeeld direct de Couverts-app kunnen openen en naar de pagina worden gestuurd waar je een reservering bij het restaurant kunt maken. Lees je een artikel over een Pizza Hawaï? Met Now on Tap zie je direct via welke apps je zo’n pizza kunt bestellen. Dit maakt het navigeren door apps en gebruik van je smartphone veel vloeiender.
Een meesterzet
De belangrijkste verandering die Google met Now on Tap brengt, probeert de internetgigant juist niet groot uit te meten. Door de functie diep in Android te integreren, biedt Now on Tap de mogelijkheid om content uit al jouw apps te analyseren. Van WhatsApp-berichten tot Facebook-statusupdates, en van NU.nl-berichten tot muziek van Spotify. Het moment dat jij op de knop drukt om Now on Tap te gebruiken, heeft Google jouw persoonlijke en waarschijnlijk gevoelige informatie geanalyseerd. Daarmee krijgt Google onbeperkt toegang tot delen van Android waar het tot voorheen geen toegang tot had.
Dat is een belangrijke kwestie voor Android-gebruikers. Als je partner jou sms’t over een leuk restaurant; wil je dan dat Google ook al jouw andere berichten op het scherm analyseert? En vind je het een fijn idee dat Android een functie krijgt waarmee Google altijd en overal kan zien wat jij op je smartphone doet? Waarschijnlijk niet. Toch accepteren velen het, omdat het wél voor gemak zorgt. Ik vind het ook niet fijn dat Google mijn e-mails scant, maar ik vind het wel fijn om automatisch meldingen voor aankomende vluchten te krijgen. Of dat Google afspraken aan mijn agenda toevoegt op basis van e-mails.
Google Now on Tap gaat waarschijnlijk zo veel gemak brengen dat mensen, net als bij Google Now, de inbreuk op hun privacy voor lief nemen. Google biedt een zeer handige dienst aan, en wij leveren weer meer informatie over ons in. Het is al jaren de tactiek waar Google één van de grootste bedrijven van de wereld mee is geworden. Google Now on Tap is een meesterzet die de zoekmachine weer relevant voor de eenentwintigste eeuw maakt. De zoekmachine wordt zo simpel, gemakkelijk en natuurlijk mogelijk – zonder dat ‘ie opvalt. Precies zoals een zoekmachine zou moeten zijn. En Google profiteert daar logischerwijs als geen ander van.
