Minder hypotheek door dure telefoon? Zo zit het met BKR-registraties

Het Bureau Kredietregistratie, of BKR: je hebt er vast weleens over gehoord. Deze instantie houdt bij, zoals je aan de naam kunt aflezen, welke leningen je hebt afgesloten en of je dit in de toekomst kunt blijven doen.

Dit klinkt misschien als foute boel, maar grote kans dat jij ook een BKR-registratie op je naam hebt. Mensen met een persoonlijke lening, (particuliere) lease-auto en hypotheek staan namelijk in de database.

Wanneer je een telefoonabonnement mét toestel afsluit, koop je eigenlijk een telefoon op afbetaling. Omdat je hiervoor maandelijks geld moet aftikken, zorgt dit voor hogere vaste lasten en dus op hoeveel je nog vrij te spenderen hebt. Kredietaanbieders, zoals banken, willen deze informatie natuurlijk graag weten.

Omdat een telefoon op afbetaling eigenlijk gewoon een lening is, wordt deze soms bij het BKR geregistreerd. Een telefoonabonnement bestaat immers uit twee delen: 1) de abonnementskosten (voor internet en bellen) en 2) het toestel zelf. Wanneer je smartphone bijvoorbeeld 500 euro kost en je een abonnement van twee jaar hebt, moet je dus maandelijks ruim 20 euro voor het toestel betalen.

Dat ligt eraan. Alleen wanneer je een krediet (lees: de telefoon die ‘bij’ je abonnement zit) van minstens 250 euro aangaat, wordt deze bij het BKR geregistreerd. Belangrijk: het gaat hierbij dus puur om de waarde van het toestel en niet om de bijkomende abonnementskosten.

Voordat je een telefoonabonnement gaat afsluiten, doet de provider een inkomenstoets. Hierbij controleert men (onder meer aan de hand van je BKR-registratie) of je financieel gezond genoeg bent om de maandelijkse lening (het toestelkrediet) aan te gaan. Is je inkomen te laag voor een peperdure smartphone? Dan kun je het abonnement niet afsluiten.

Het BKR begon op 1 januari 2017 met het registreren van toestelkredieten. In het verleden beweerden verkopers namelijk vaak dat je een toestel ‘gratis’ bij een abonnement kreeg, terwijl je ‘m in werkelijkheid gewoon moest afbetalen. De nieuwe regelgeving zorgt ervoor dat je bij het aangaan van een abonnement duidelijk ziet hoeveel je voor de smartphone zelf betaalt, en hoeveel voor het abonnement.

Er zijn twee soorten BKR-registraties: een positieve en negatieve. Beiden hebben mogelijk invloed op het maximale bedrag dat jij kunt lenen voor andere kredieten (zoals een verbouwing voor het huis of het afbetalen van een auto).

Een positieve BKR-registratie krijg je als je een krediet van meer dan 250 euro hebt dat in ieder geval langer dan één maand loopt. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer je een private lease-auto rijdt. Wanneer je dit krediet maandelijks netjes afbetaald, blijft het krediet als ‘positief’ geregistreerd staan.

Ben je een minder goede afbetaler? Dan krijg je een negatieve BKR-registratie. Dat heeft flinke gevolgen, want hierdoor kun je mogelijk geen nieuwe leningen meer afsluiten. Een negatieve registratie laat aanbieders van krediet, zoals een provider of hypotheekaanbieder, namelijk zien dat je (regelmatig) niet op tijd betaalt en je dus misschien niet de beste klant bent.

Beide soorten registraties hebben zijn dus belangrijk wanneer je een nieuwe lening wil afsluiten. Bij een positieve BKR-registratie ziet de kredietaanbieder namelijk dat je al andere leningen hebt lopen, en daardoor minder financiële ruimte hebt voor nog een andere lening. Mogelijk gaat het maximale bedrag dat je hierdoor kunt lenen dus omlaag.

De reden hierachter is vrij simpel. Tijdens de inkomenstoets komt men er namelijk achter dat je bijvoorbeeld een dure smartphone op afbetaling hebt, en daardoor maandelijks minder geld overhoudt voor het afbetalen van een hypotheek (of andere lening).

Bij een negatieve BKR-registratie zijn de gevolgen mogelijk (en waarschijnlijk) groter. Niet alle bedrijven zullen namelijk zaken met je willen doen, omdat het risico dat je te laat of helemaal niet betaalt aanzienlijk is. Het is uiteindelijk aan de aanbieder van de lening, zoals een telecomprovider of hypotheekaanbieder, om jou wel of niet als klant aan te nemen.

Een concreet rekenvoorbeeld maakt een hoop duidelijk. Stel, persoon X wil een smartphone met abonnement nemen. Het gaat om een duur toestel: de OnePlus 9 Pro met een adviesprijs van 899 euro. Het goedkoopste abonnement kost 43 euro per maand en persoon X betaalt niets bij voor de telefoon.

Met deze BKR-registratie kan persoon X maximaal 156.833 euro aan hypotheek krijgen. Zonder deze registratie komt het maximum bedrag op 169.809 euro.

Voor deze (veel te simpele) berekening zijn we uitgegaan van een modaal inkomen (à 36.500 euro bruto per jaar), een vast contract, een annuïteitenhypotheek van 30 jaar (met 20 jaar rentevaste periode) en een gemiddelde Nederlandse leeftijd van 41 jaar. De berekening is uitgevoerd op 11 november 2021 via de website van ING met het meest actuele rentetarief.

Ja. Wanneer je liever niet bij het BKR geregistreerd wil worden, kun je tijdens het afsluiten van een telefoonabonnement bijvoorbeeld direct de smartphone betalen. Op die manier betaal je maandelijks alleen voor je abonnementskosten, maar geen toestelkrediet.

Er zijn bovendien allerlei varianten denkbaar. Wanneer de smartphone die jij op het oog hebt bijvoorbeeld 500 euro kost, kun je er ook voor kiezen om 251 euro bij te betalen tijdens het afsluiten van je abonnement. Op die manier ‘kost’ het toestel op papier nog maar 249 euro en krijg je dus geen BKR-registratie. Dit bedrag betaal je tijdens de looptijd van het abonnement af.

Je kunt ook een sim only-abonnement afsluiten. Hierbij stel je naar eigen wens een abonnement samen, maar ben je zelf verantwoordelijk voor de telefoon. Die koop je bijvoorbeeld in één keer via een winkel, of zoek een goede tweedehands toestel. Met sim only geniet je van veel vrijheid en flexibiliteit.

Verder nog belangrijk om te weten: de regels voor het telefoonkrediet gelden alleen voor privé abonnementen. Sluit je een zakelijk abonnement af? Dan is dit alles niet van toepassing.

Om ervoor te zorgen dat je niet in de problemen raakt. De BKR-registratie en bijkomende inkomenstoets proberen ervoor te zorgen dat mensen geen leningen aangaan die ze eigenlijk helemaal niet kunnen afbetalen.

Daar kom je heel makkelijk achter via de website van het BKR. Het inzien van je gegevens is gratis, maar de eerste keer moet je je wel even identificeren via iDIN. Dat is een dienst van je bank om je bij andere organisaties, zoals het BKR, te identificeren. Voor iDIN heb je de aanmeldgegevens van je bank nodig.